اوترنت (Outernet) یک رسانه الکترونیکی نوظهور است که در حال گسترش در دنیا بوده و به دلیل نبود امکانات مناسب و زیاد بودن هزینهها، امکان کنترل و فیلترینگ اینترنت در آن وجود ندارد
اوترنت چیست ؟
اوترنت طرحی است که در آن تمامی کسانی که به هیچ نوع شبکه مخابراتی و اینترنتی دست ندارند، میتوانند به طور رایگان به اینترنت دسترسی داشته و با امواج ماهواره و یک گیرنده به اینترنت متصل شوند و کمپانی آن شرکت MDIF می باشد.
از سال ۱۹۹۵ میلادی توسط یک بنیاد خیریه و با هدف ارائه خدمات آموزشی و فرهنگی به کشورهای فقیر، محتوای موجود در اینترنت را جمعآوری کرده و در ماهوارههای خود قرار داد و اکنون نیز پایگاه اطلاعاتی بسیار بزرگی را در اختیار دارد و آن را به رایگان عرضه میکند
آیا فیلترینگ با ورود فناوری جدید اوترنت بی معنی می شود؟

مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام با انتشار یک گزارش به معرفی این پروژه پرداخت و اعلام کرد که با راهاندازی رسمی اوترنت، عملا کنترل و فیلترینگ اینترنت بی معنی خواهد شد؛ به همین دلیل لازم است تا قبل از غافلگیری، در خصوص وقوع این پدیده هشدار داد.
این پروژه از خارج از جو زمین در حال ورود به کشورهای مختلف جهان است و دستاوردها و پیامدهای مختلف و فرصتها و تهدیدهای فراوانی را به همراه خواهد داشت. به این ترتیب باید اوترنت را به عنوان یک پدیده نوظهور و قابل گسترش در دنیا به رسمیت شناخت و در خصوص مواجهه با آن برنامهریزی کرد.
معنی اصطلاحی اوترنت چیست ؟
اوترنت محصولی از شرکت Media Development Investment Fund یا MDIF بوده و با اسامی مختلفی مانند اینترنت رایگان، اینترنت خارج از جو، اینترنت ماهواره ای، اینترنت آزاد، اینترنت پرسرعت و اینترنت بدون سانسور شناخته میشود. کارگزاران این پروژه معتقدند که بسیاری از بحرانها دنیای کنونی، در عدم توسعه کشورهای جهان سوم ریشه دارد و به همین دلیل هدف از اوترنت، توسعه آموزش، تکنیکهای کشاورزی، گسترش مسائل بهداشتی و حل مشکل اشتغال در جوامع آفریقایی و فقیر است.

در حال حاضر اطلاعات در این پروژه به صورت یک طرفه به کاربران عرضه میشود اما به سرعت، برای دو سویه کردن تلاش میشود تا کاربران نیز بتوانند تولید محتوا کنند. کاربران اینترنت میتوانند با استفاده از دیش خانگی یا دریافتکنندههای مشابهی که این موسسه در اختیار مصرفکنندگان قرار میدهد، تمامی اطلاعات موجود در اینترنت را بر روی دستگاههای مرسوم مانند رایانههای خانگی، لپتاپها، تبلتها و موبایلها دریافت کنند.
بررسی وضعیت موجود
- بخش عمدهای از توسعه جهانی اوترنت مدیون همکاری بانک جهانی و موسسه آیرکس با آن است.
- سایتهای معتبر دیگری (مانند ویکی پدیا، سی ان ان، بی بی سی و …) نیز که عمدتاً محتوای خبری، آموزشی و آگاهیبخشی دارند، این پروژه را در جمعآوری محتوای مورد نیاز یاری میدهند.
- ضریب نفوذ اینترنت؛ در سال ٢٠١۶، بهطور متوسط در جهان ۲/۴۹ درصد و در افریقا ٢٨.۶ درصد، آسیا ۴۴.٢درصد، اروپا ٧٣.٩ درصد، آمریکای لاتین ۶١.۵ درصد، خاورمیانه ۵٣.٧ درصد، آمریکای شمالی ٨٩.٠ درصد، استرالیا ٧٣.٣ درصد است.
- بیش از ۶٠ درصد مردم جهان به اینترنت آزاد دسترسی ندارند و در میان ۴٠ درصد دیگر نیز بخش عمدهای، از دسترسی کاملا آزادانه به اطلاعات محرومند.
- طبق آمار جهانی ۵٧.٢ درصد مردم در ایران به اینترنت متصل هستند. در سالهای گذشته اینترنت در ایران با سرعت ١٢٨کیلو بیت بر ثانیه وجود داشته است. در حالیکه آمار جهانی متوسط سرعت اینترنت را حدود ٢ مگابیت بر ثانیه نشان میدهد. از سوی دیگر، بین ۴٠تا ۴۵ درصد مردم ایران، دارای گوشی تلفن همراه هوشمند، و به عبارتی مصرفکننده اینترنت هستند.
- وضعیت ضریب نفوذ اینترنت در منطقه مناسب نیست. کمترین مقدار مربوط به یمن (٢٢.۶درصد) و سوریه (٢٨.١درصد) است. وضع فعلی ایران در راستای اهداف سند چشمانداز در ترسیم فنآوریهای نوین و مجازی- که باید رتبه اول در منطقه را داشته باشد- نیست و تقریبا رتبه دهم تا دوازدهم در منطقه را دارد.
با اوترنت فیلترینگ بی معنی می شود؟
اوترنت، علاوه بر پیامدهای مثبت و منفی مذکور، از ویژگیهای خاص «کنترلناپذیری» برخوردار است. به دلیل خارج از جو بودن منابع ارسال اطلاعات، هرگونه اطلاعاتی را که تولیدکنندگان و مدیران آن، اراده کنند به هر نقطه جهان ارسال خواهند کرد و به راحتی قابل دریافت است.
به بیان دیگر «محدودیتآفرینی» و فیلترینگ با امکانات و تجهیزات موجود در آن کارساز نیست. همچنین شبکهسازی مشابه اوترنت و یا فراهم آوردن زیرساختهای مناسب برای مقابله با آن، بسیار پرهزینه است که با توجه به شرایط اقتصادی کشور، شاید توجیه اقتصادی نداشته باشد. لذا برای استفاده از فرصتها و کاهش تهدیدهای آن، باید چارهای دیگر اندیشید.
فرصتها و تهدیدهای اوترنت :
هر یک از رسانههای الکترونیکی و فضای مجازی دارای فرصتها و تهدیدهای خاص خود هستند. رسانههایی مانند ماهواره و اینترنت از نظر پیامدهای منفی، ویژگیهایی مانند آلودگی اطلاعات، تغییر سبک زندگی، خروج افراد از زندگی طبیعی، تقویت هویت مجازی، کاهش هوشمندی محلی به ازای هوشمندی جهانی، هنجارشکنی اخلاقی و ارزشی دارند و فرصتهایی مانند گسترش سواد عمومی، تقویت تعاملات جهانی، دسترسی آسان و ارزان به منابع اطلاعات، کاهش فاصله زمانی و مکانی، تحقق عدالت و تسهیل برخورداری همگانی، هوشیاری اجتماعی و عمومی و بهرهمندی از ظرفیتهای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی جهانی را به همراه دارند.